Potrzebujesz porady prawnej?

Potrzebujesz porady prawnej?

Napisz - oddzwonimy!



Anna Marcinkowska - kancelaria adwokacka

Opieka nad dziećmi

 

Rozwód i prawo do opieki

Orzeczenie w sprawie rozwodowej nie ogranicza się jedynie do sądowego uznania rozpadu więzi małżeńskich. Sądy obecnie są zobligowane także do tego, aby równocześnie z pozwem rozwodowym wydać decyzję o opiece nad dziećmi. Jest to sprawa tym bardziej skomplikowana, że materiał w tej sprawie musi być gromadzony szczególnie wnikliwie.

 

Rozwód i nowe wychowanie

Niezależnie od sposobu rozwiązania problemów opieki nad dziećmi po rozwodzie, jest to zawsze nowa sytuacja, która każdorazowo musi zyskać aprobatę sądu. Nie ma możliwości orzekania rozwodów bez podejmowania decyzji o kształcie władzy rodzicielskiej, aczkolwiek w wielu przypadkach rodzice mogą wpływać na decyzję sądu poprzez przedstawienie odpowiednich dokumentów. Oczywiście wymaga to zgromadzenia dodatkowego materiału dowodowego, co nie jest łatwe, tym bardziej że sprawa często dotyczy dzieci, dla których sam rozwód rodziców jest już ciężkim doświadczeniem.

 

Kiedy oboje rodzice zachowają władzę rodzicielską?

Obecnie istnieje taka możliwość, aby sąd orzekający o rozwodzie w żaden sposób nie ograniczał wykonywania władzy rodzicielskiej byłym małżonkom. Aby jednak tak było, należy spełnić kilka warunków. Po pierwsze nie mogą zachodzić przesłanki przemawiające za ograniczeniem władzy rodzicielskiej, a po drugie, rodzice sami muszą wyjść z inicjatywą i złożyć do sądu projekt porozumienia wychowawczego.

Dokument taki powinien opisywać sposoby realizacji władzy rodzicielskiej przez oboje rodziców po rozwodzie. Szczegółowość tego rodzaju porozumienia nie jest zbyt duża – wystarczy zapewnić tylko podział obowiązków rodzicielskich w najbardziej istotnych kwestiach, przy czym można założyć, że rodzice pewne elementy porozumienia będą realizowali wspólnie mimo udzielonego im rozwodu (jest to nawet pożądane).

Porozumienie przedłożone przez rodziców musi zostać zaakceptowane przez sąd. Rodzice powinni uregulować kwestie takie jak pokrycie kosztów pobytu dziecka z każdym z rodziców, sposób i czas kontaktów, problematykę kontaktu z dziadkami z obojga stron, kontakty telefoniczne z rodzicami, wymianę informacji na temat postępów w nauce itd.

 

Jak przygotować porozumienie wychowawcze?

Mimo że w sieci znajdują się wzory porozumienia wychowawczego, są one najczęściej niedostosowane do sytuacji konkretnej rodziny. Z tego powodu dokument taki należy stworzyć wspólnie z adwokatem specjalizującym się w problematyce opieki nad dziećmi. Chodzi przede wszystkim o to, aby do minimum skrócić czas rozpatrywania pozwu rozwodowego, a dzieciom zapewnić korzystne warunki do wszechstronnego rozwoju.

 

Kiedy prawa rodzicielskie zostają ograniczone…

W niektórych przypadkach sąd już rozpatrując pozew rozwodowy jest zmuszony do podjęcia decyzji o odmiennym określeniu zakresu władzy rodzicielskiej dla obojga rodziców. Może to wynikać albo z niemożności dojścia małżonków do porozumienia w tej sprawie i przedstawienia wspólnego projektu porozumienia wychowawczego, albo z przyczyn leżących w naturze pozwu rozwodowego (jeśli powodem rozwodu jest np. niewłaściwy stosunek rodzica do dzieci).

Zanim sąd wyda rozstrzygnięcie w tej sprawie, konieczne jest gruntowne zbadania realnych warunków bytowych dzieci, wzajemnych relacji rodziców oraz każdego z nich z dziećmi. Na podstawie analizy zebranego materiału sąd musi orzec o sposobie i ograniczeniach w wykonywaniu władzy rodzicielskiej, jakie wprowadza każdemu z rodziców, przy czym istnieje możliwość, aby rodzic z ograniczoną władzą rodzicielską zachował prawo współuczestniczenia w podejmowaniu decyzji w kwestiach najwyższej wagi.

 

Odebranie praw rodzicielskich

W niektórych ze spraw rozwodowych pojawiają się przesłanki ustawowe, aby jednemu z rodziców (lub nawet obojgu) odebrać prawa rodzicielskie. Warto przy tym zaznaczyć, że wykonywanie władzy rodzicielskiej nie jest związane z prawem do kontaktów z dzieckiem. Na podstawie wyroku SN z dnia 16 czerwca 1958 r., IV CR 383/57 (RPE 1959, nr 4, s. 266) przyjmuje się, że sąd może w dowolny sposób w czasie rozprawy rozwodowej ustalić stosunki sprawowania władzy rodzicielskiej, ale nie może jednocześnie regulować kwestii kontaktów rodziców z dziećmi.

 

Nie tylko przy rozwodzie

Sposób wykonywania władzy rodzicielskiej może być uregulowany nie tylko w przypadku prowadzenia rozprawy rozwodowej, ale także po jej zakończeniu. W tym celu należy do sądu opiekuńczego wnieść odpowiedni wniosek (opisaliśmy procedurę na przykładzie wniosku o odebranie praw rodzicielskich w tym miejscu).

 

Adwokat w sprawach o opiekę nad dziećmi

W przypadku spraw mających rozstrzygać o sposobie i zakresie wykonywania władzy rodzicielskiej najważniejsze jest w każdym przypadku dobro dziecka. To właśnie ono wpływa na decyzje sądu, który a podstawie zgromadzonego materiału dowodowego musi uregulować na nowo stosunki między rodzicami i wspólnymi dziećmi.

 

Dzieci przeżywają rozwody

Dla dzieci sam rozwód rodziców jest często niezrozumiały, szczególnie jeśli wynika z przyczyn niezawinionych – te trudno jest dziecku przedstawić, inaczej niż przyczyny zawinione, które są łatwiejsze do zrozumienia na gruncie intuicji. W związku z tym sama sprawa rozwodowa jest dla dzieci dużym stresem i wiąże się z uczuciem niepewności co do dalszych stosunków z rodzicami. Ci ostatni również często nie tłumaczą właściwie dzieciom swojego postępowania, co prowadzi do jeszcze głębszego dyskomfortu, który narasta wraz z wydłużającym się procesem rozwodowym.

 

W trosce o dobro dziecka

Mimo iż zarówno pozew rozwodowy, jak i porozumienie wychowawcze czy składane już w odrębnych postępowaniach wnioski o uregulowanie sposobu i zakresu sprawowania władzy rodzicielskiej można napisać samodzielnie lub korzystając z zamieszczonych w sieci wzorów, zalecamy, aby w takiej sprawie skorzystać z pomocy profesjonalnego adwokata w trosce o dobro dziecka.

Wiele samodzielnie stworzonych pozwów jest pozostawianych bez rozpatrzenia ze względu na uchybienia formalne, co niekiedy może mieć wpływ na konieczność przeprowadzenia ponownego postępowania. W przypadku porozumienia wychowawczego nieumiejętność stworzenia takiego dokumentu albo przedłuża proces rozwodowy, albo nakłada na sąd konieczność odgórnej regulacji stosunków między rodzicami a dziećmi. W obu przypadkach problemów można uniknąć, jeśli wnioski będą przygotowane poprawnie, a obie strony będą w stanie właściwie umotywować swoje stanowiska.

 

Skomplikowane orzecznictwo

Sytuację ustalenia sposobu i zakresu wykonywania władzy rodzicielskiej dodatkowo komplikuje orzecznictwo, które najczęściej przyznaje większe prawa rodzicielskie temu z rodziców, przy którym mieszka dziecko. Jest to uzasadnione z przyczyn technicznych i ekonomicznych, jednak niekoniecznie jest to rozwiązanie dla dziecka najlepsze, podobnie jak nie w każdym przypadku, zgodnie z utartą opinią, matka będzie miała większe predyspozycje do opiekowania się wspólnymi dziećmi. Jest to kwestia złożona, którą można rozstrzygnąć tylko poprzez właściwe przygotowanie wniosków i dokumentów, co trudno zrobić samodzielnie, a jeszcze trudniej zrobić dobrze i bez narażania dziecka na niepotrzebny stres.

42 684 72 61
505 153 759

kancelaria@adwokat-marcinkowska.pl

Anna Marcinkowska

Kancelaria adwokacka

ul. Piotrowska 270
Piętro XIII
90-361 Łódź

Godziny otwarcia:
pn, śr, czw: 10.00 - 19.00
wt, pt - 10.00 - 16.00
sob - nieczynne